Prototype, Pilot và MVP khác nhau như thế nào?

Prototype, Pilot và MVP có thể dùng thay thế lẫn nhau không? Hãy cùng tìm hiểu 3 phương pháp kiểm tra và phát triển giải pháp này giống và khác nhau như thế nào trong bài viết này nhé!

Với những người quan tâm và tìm hiểu về đổi mới sáng tạo nói chung, thì prototype (nguyên mẫu), pilot (thí điểm), và MVP (Minimum Viable Product – sản phẩm khả dụng tối thiểu) là những thuật ngữ không hề xa lạ. Tuy nhiên trong rất nhiều tình huống những thuật ngữ này được dùng thay thế cho nhau, mỗi khi nói đến việc đưa ý tưởng ra thực tế một cách nhanh chóng để nhận phản hồi từ người dùng. Thực tế không phải như vậy.  

Tại sao mọi người lại nhầm lẫn Prototype, Pilot và MVP là một?

Thứ nhất, ba phương pháp này có những điểm chung, bao gồm: 

• Xác định và thách thức các giả định bằng cách biến chúng trở nên thực tế (make things real) và kiểm chứng các giả định ấy
• Đề cao việc học hỏi, rút kinh nghiệm từ việc xem xét điều gì hiệu quả và điều gì không để không đầu tư lãng phí nguồn lực

Thứ hai, trong những hội thảo, seminar chúng thường được giải thích bằng cùng một từ tiếng Việt là “kiểm tra ý tưởng”. Thêm vào đó, việc đặt vào các lĩnh vực khác nhau từ thiết kế, phần mềm đến phát triển sản phẩm nói chung, càng khiến mọi người nhầm lẫn. 

Vậy Prototype là gì?

Prototype là một phiên bản thu nhỏ của sản phẩm. Thực hiện prototype nghĩa là biến một ý tưởng trở nên hữu hình và được sử dụng như một cách để nhóm thiết kế học hỏi trong giai đoạn đầu của quá trình thiết kế. Prototype nên được sử dụng khi bạn có giả thuyết cho giải pháp nhưng vẫn chưa chắc chắn về việc nó trông và hoạt động như thế nào. Những thông tin ẩn sâu (insights) từ quá trình thử nghiệm sẽ giúp bạn chuyển từ phiên bản giải pháp ít chi tiết (bản nháp sơ bộ minh họa ý tưởng) sang phiên bản giải pháp đầy đủ chi tiết. Prototype có thể được thực ở cả môi trường thực tế và môi trường giả lập với người dùng thực tế hoặc người dùng được đóng vai. 

Pilot là gì?

Pilot (thí điểm) là một dạng thử nghiệm dài hạn, trước khi đưa giải pháp ra thị trường. Nếu thử nghiệm prototyping là một bước thử nhanh xem giải pháp của bạn biểu hiện như thế nào trên thực tế thì pilot là quá trình tham gia bền vững hơn của giải pháp ấy trên thị trường. 

Pilot được thực hiện khi bạn tin rằng mình có một giải pháp hiệu quả và muốn chỉnh sửa thêm một số lỗi nhỏ nữa. Pilot được sử dụng trước khi mở rộng ý tưởng ra một nhóm lớn hơn. Kết quả của thí điểm hoặc là thành công hoặc là thất bại và chỉ có một cơ hội nhỏ cho việc điều chỉnh mà thôi. Pilot phải được thực hiện ở môi trường thực tế. 

MVP là gì?

MVP là một dạng thử nghiệm với mục đích kiểm tra khả năng tồn tại của giải pháp với giá trị cốt lõi của nó để liên tục thích nghi và tạo ra giá trị. Với MVP, bạn chỉ kiểm tra những giá trị cốt lõi của sản phẩm/ giải pháp với người dùng thật và trong bối cảnh thật. Cũng giống như Pilot, MVP phải được thực hiện ở môi trường thực tế.

Sơ đồ trên đây minh họa sự khác nhau của Prototype, Pilot và MVP dựa trên trục tung – mức độ hoàn thiện (từ ý tưởng sơ khai đến giải pháp hoàn chỉnh) và trục hoành – mức độ thử nghiệm (thử nghiệm một phần đến thử nghiệm tổng thể). Hãy hiểu đúng để dùng đúng những khái niệm này nhé!